Zapewne każdy z nas spotkał się z pojęciem pracoholizmu, a także zna albo znał osobę, którą chociażby w żartach nazywa się pracoholikiem. Pracoholizm to inaczej uzależnienie od wykonywania pracy i stałej koncentracji na niej. Zjawisko to charakteryzuje osoby w rożnym wieku i zazwyczaj na wyższych stanowiskach, aczkolwiek nie jest to regułą.
Pojęcie pracoholizmu zostało wprowadzone przez Wayne’a Oates’a w roku 1968 w celu określenia osób dla których praca staje się najważniejszą wartością życiową. Opis pracoholizmu szczegółowo został sporządzony przez Janet Spence i Ann Robbins w 1992 roku i odnosił się do osób, które czują wewnętrzny przymus wykonywania pracy, czując wysoką presję oraz zazwyczaj niską satysfakcję.
Pracoholik to osoba, która silnie koncentruje się na wykonywanych obowiązkach, często myśli o nich poza godzinami pracy, żyjąc w dużym lęku. O pracoholizmie jako jednostce chorobowej mówimy wtedy, kiedy czas prywatny poświęcany jest również pracy, przy jednoczesnym zaniedbaniu codziennych obowiązków, nie poświęcając czasu na odpoczynek czy rodzinę. Pracoholików nieustannie przybywa, a sprzyjają temu obecne warunki pracy takie jak szybkie tempo życia, silna potrzeba aprobaty społecznej, rosnący konsumpcjonizm czy rozwój kanałów komunikacji.
Natłok obowiązków, przedłużające się spotkania, a także rozpraszacze w postaci chociażby social mediów powodują, że często siedzimy po godzinach, co jest jednym z kroków w stronę pracoholizmu. Wydawać by się mogło, iż to dobrze jak ktoś lubi pracować, a wykonywaniu zawodowych obowiązków poświęca przeważającą ilość czasu. Niestety niesie to za sobą szereg negatywnych skutków taki jakich jak: ciągłe napięcie, zanik zainteresowań, bezsenność, wysoki poziom lęku i stresu, konfliktowość czy też rozdrażnienie. Poza psychologicznymi skutkami odnotowano równie skutki fizjologiczne szczególnie ze strony układu krążenia.
Osobę, która uzależniona jest od pracy zazwyczaj opisuje się jako taką, która dużo opowiada o swoim życiu zawodowym, jest zabiegana i nie poświęca czasu rodzinie oraz rozrywkom. Jej słowa i myśli zazwyczaj skupiają się na pracy zawodowej. Badacze zauważyli, iż istnieją korelacje między cechami charakteru, a skłonnością do pracoholizmu. Zauważa się, iż pracoholizm częściej dotyka osób, które nie mają zainteresowań, lubią rywalizację, cechują się obniżonym poczuciem własnej wartości, przy chwiejnej pewności siebie, często maja trudności w budowaniu relacji społecznych, a także są perfekcjonistami.
Leczenie pracoholizmu odbywa się pod opieką psychologa, czasem doświadczonego coacha. Natomiast jako lider lub współpracownik możesz zapobiegać powstawianiu zjawisku pracoholizmu w Twoim zespole. Warto w swojej organizacji dbać o work life balance, organizować szkolenia z zakresu zarządzania czasem, optymalizować czas pracy, dbać o jasne zasady awansu i udzielania nagród finansowych, to zapobiegnie niezdrowej rywalizacji. Należy też obserwować pracowników i ich relacje między sobą, stopnień zaangażowania w pracę, a także system pracy i odpoczynku.
