W dniu 14 września obchodzony jest Międzynarodowy dzień walki z wypaleniem zawodowym. Monotonia pracy, stały harmonogram dnia, natłoczenie obowiązków oraz stres, a także nadgodziny to realia codziennej rzeczywistości ludzi na całym świecie. Niby mówi się rób to co kochasz, a nie przepracujesz ani jednego dnia ale czy dla każdego pisany jest taki scenariusz?
Współcześnie, zagadnienie ryzyka wypalenia zawodowego jest tematem na językach wielu psychologów, coachów, a także pracowników i liderów. Dawniej temat był zamiatany pod dywan. Co ciekawe problem wyostrzyła również pandemia korona wirusa. Okazuje się, że praca zdalna koreluje z ryzykiem wypalenia zawodowego. Co tłumaczone jest brakiem kontaktu z ludźmi i monotonią, która pojawia się w warunkach izolacji społecznej.
Badania opublikowane w 2020 roku przez ARC Rynek i Opinia mówią o tym, że 31% pracowników umysłowych uważa siebie za osoby wypalone zawodowo. Jako najczęstszą przyczynę wymienia się powierzanie dużej odpowiedzialności przy nierosnącym, niskim wynagrodzeniu.
Z rozmów z lekarzami dowiadujemy się, że coraz więcej pacjentów prosi o L4 ze względu na apatię i brak chęci do pracy. Od 2022 roku będzie można dostać oficjalne zwolnienie z uwagi na wypalenie zawodowe. Co ciekawe, całkiem niedawno bo dosłownie dwa late temu, w 2019 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazała syndrom wypalenia zawodowego jako diagnozę medyczną i postanowiła wpisać go do klasyfikacji chorób ICD-11 (International Classification of Diseas).
Termin wypalenia zawodowego jest stosunkowo młody, funkcjonuje od lat 70. ubiegłego wieku. Jego opis zawdzięczamy psychiatrze Herbertowi J. Freudenbergerowy, który uważał, że przeciążenie nadmierną ilością zadań, a także życie w stresie spowodowanym natłokiem pracy stanowi jednostkę chorobową.
Za najważniejsze objawy wypalenia uważa się: wyczerpanie emocjonalne, przedmiotowe traktowanie klientów, poczucie braku osiągnięć zawodowych, znudzenie. W praktyce traci się dystans do tego, co się robi, złości się lub nawet płacze z błahych powodów, zaczyna wyolbrzymiać niektóre fakty, staje się nieprzyjemnym dla otoczenia, a na klientów czy szefa ma się alergię. Dodatkowymi symptomami są: potrzeba samotności i alienacji od innych oraz spóźnianie się do pracy, które nie wynika z zaspania, tylko celowego działania, aby być w miejscu pracy jak najkrócej. Na wypalenie zawodowe ma wpływ wiele czynników, wśród tych najpopularniejszych wymienia się wyrabianie nadgodzin, niskie płace, monotonne zadania, a także nieumiejętność oddzielenia pracy zawodowej od życia prywatnego i odpoczynku.
Dzień walki z wypaleniem zawodowym wprowadzone zostało do kalendarza „świąt nietypowych” w celu:
- wyniesienia problemu na światło dzienne,
- uwrażliwienia pracodawców na wzrastająca skalę zjawiska,
- zachęcenia pracowników oraz pracodawców do dbania o warunki i atmosferę pracy,
- promowania zasad work-life balance
- dbałości o zdrowie psychiczne,
- psychoedukacji zagadnienia wypalenia zawodowego.
Kluczowym aspektem w zakresie zmniejszenia ryzyka wypalenia zawodowego jest dbanie o relacje między pracownikami, uczciwe traktowanie, psychoedukacja, wrażliwość i otwartość na potrzeby innych, jasna ścieżka awansu, dbanie o work life balance, a także obserwacja członków zespołu. Komfort psychiczny zapewniany przez lidera na przykład poprzez udzielanie feedbacku, wsłuchanie się w problemy i stresory pracowników jest elementem wsparcia psychicznego, który również niweluje ryzyko powstania wypalenia zawodowego.
