Najbardziej znanym i sprawdzonym przez wszystkich praktyków biznesu narzędziem do tworzenia strategii marketingowych czy planów biznesowych jest analiza SWOT. SWOT to akronim angielskich wyrazów: strenghts (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse) oraz threats (zagrożenia). Poza tymi czterema wymiarami, metoda ta rzuca światło na wewnętrzne funkcjonowanie organizacji, jak i pozwala zdiagnozować konkurencję. Do czynników wewnętrznych umownie zalicza się mocne i słabe strony. Natomiast szanse i zagrożenia to czynniki zewnętrzne. Taka budowa tego prostego narzędzia pozwala na dokładne zeskanowanie środowiska wewnętrznego i zewnętrznego organizacji z jednoczesnym uwzględnieniem jego kluczowych atutów i słabych stron.
Metoda SWOT została pierwotnie opracowana na potrzeby biznesu i rozwoju przemysłu, jednakże może być równie przydatna w psychologii czy życiu prywatnym do definiowana celów czy opracowywania planów indywidualnego rozwoju.
Analiza SWOT w praktyce:
Krok 1: Określ i opisz szczegółowo wszystkie zalety. W tym punkcie warto wypisać te aspekty, które wyróżniają Twoją działalność na tle konkurencji. Ponadto, należy wybrać kilka kluczowych obszarów w których np. firma ma być wiodąca na rynku lub które mają ją charakteryzować. Mocne strony to takie walory jak: cena, jakość, zasoby ludzkie, reputacja firmy, sposób prowadzenia działań marketingowych, zaawansowana technologia czy nawet położenie geograficzne.
Wskazówka: Przed przystąpieniem do szczegółowej analizy mocnych stron warto wypisać sobie cechy firmy idealnej. A następnie wybrać te, które charakteryzują naszą działalność. Takie działanie umożliwi sprawdzenie Twojego obecnego położenia oraz wskaże co warto poprawić.
Pomocne pytania: Za co można pochwalić naszą firmę? Na co klienci zwracają szczególną uwagę? Co nas charakteryzuje? Jakie są nasze unikalne cechy, ważne z punktu widzenia konsumenta, a których nie ma konkurencja? Co jest naszą mocną stroną?
Krok 2: Zidentyfikuj wady. W tym punkcie nie należny się ograniczać, ponieważ im więcej wypiszemy słabych stron, tym większa szansa na ich eliminację w przyszłości. Wady to wszystkie te czynniki, które hamują rozwój oraz negatywnie wpływają na efektywność pracy czy też samą sprzedaż. Typowymi przykładami takich czynników są: niska jakość oferowanych produktów, bądź usług, błędna strategia marketingowa, nieokreślona grupa odbiorców, brak jasno zdefiniowanych celów, nieelokwentna kadra, złe zarządzanie lub też nie rozpoznawalność marki.
Wskazówka: Wypisując słabe strony, warto zastanowić się nad tym w czym konkurencja może być lepsza.
Pomocne pytania: Jaki dział może wpływać na osłabienie funkcjonowania organizacji? Jakie wady ma nasza firma z punktu widzenia jakości produktu, reklamy czy działań związanych z obsługą klienta? Na co najczęściej skarżą się klienci? Czy pracownicy się rozwijają i są zadowoleni z pracy?
Krok3: Szansa! Spróbuj wskazać wszystkie pozytywne sytuacje i tendencje, które mogą zostać przez Ciebie wykorzystane i spowodują rozwój lub też osłabią ograniczenia firmy. W tym kroku warto wyjść poza ramy swojej organizacji i zbadać sytuację rynkową czy też obserwować trendy. Ten punkt to patrzenie w dal, doszukiwanie się sytuacji w których firma może się rozwinąć czy też zaistnieć. Przykładami takich czynników są: błędy i wady konkurencji, bogata gama oferowanych produktów, rozbudowanie bazy klientów, pomysł na działania marketingowe, zmieniające się trendy rynku czy dostęp do zasobów.
Wskazówka: W tym kroku, warto zapytać o zdanie innych. Świetnie sprawdza się tutaj technika burzy mózgów. Pamiętaj, że nie ma złych pomysłów, każdy może się do czegoś przydać.
Pomocne pytania: Co się obecnie dzieje na rynku? W jakim kierunku zmieniać się będzie sytuacja rynkowa czy też panujące trendy? Jakie są potrzeby konsumentów? Do jakich zasobów mamy dostęp? Jakie działania marketingowe mogą okazać się skuteczne? Co dzieje się na rynkach zagranicznych?
Krok 4: Wypisz zagrożenia, które stwarza środowisko zewnętrzne. W tym punkcie mowa jest o okolicznościach, które mogą mieć szkodliwy wpływ na działanie organizacji. Przykładowymi zagrożeniami są: zmiany prawne, rotacje pracowników, rozwój konkurencji, wzrastające koszty, nieskuteczna reklama, a dla niektórych typów biznesów nawet warunki atmosferyczne.
Wskazówka: Badaj trendy, obserwuj rynek i przewiduj. Staraj się również wychodzić naprzeciw zagrożeniom.
Pomocne pytania: Jak zmienia się konkurencja? Jak kształtują się potrzeby klientów? Jak wysoka jest podaż?
Powyższe kroki umożliwiają skuteczne wykorzystanie omawianej w tym artykule metody, która pozwala na zdiagnozowanie kluczowych atutów oraz słabych stron, przy jednoczesnym uwzględnieniu pozycji organizacji na rynku.
