Przed managerami, liderami zespołów czy właścicielami różnych przedsiębiorstw stawiane są bardzo wysokie wymagania, w których należy brać na siebie dużą odpowiedzialność, być odpornym na stres i ciągle podążać ścieżką indywidualnego rozwoju. Przywództwo, zarządzanie zasobami ludzkimi czy obrotami firmy możliwe jest dzięki stałemu podnoszeniu kompetencji, które można zdobyć poprzez udział w różnorodnych szkoleniach, sesjach coachingowych czy dzięki pomocy mentora. Wymienione sposoby podnoszenia kwalifikacji cechuje nacisk na różne obszary indywidualnego rozwoju oraz sposób nabywania nowych umiejętności. W Polsce najbardziej popularne są szkolenia, jednak ich uniwersalność oraz koncentracja na grupie jako całości nie pozwala na diagnozowanie mocnych i słabych stron poszczególnych jednostek. Z kolei coaching bliższy jest psychoanalizie i pozwala zajrzeć do wnętrza człowieka, przez co wymaga dużej otwartości oraz czasu. Trzecią ścieżką rozwoju osobistego jest mentoring, który polega na kształtowaniu postaw i wartości oraz udzielaniu konkretnych rad przez eksperta w danej dziedzinie. Przeglądając oferty firm dostępnych na rynku warto wiedzieć, czym charakteryzują się i różnią między sobą przedstawione sposoby podnoszenia kwalifikacji.
Coaching jest długotrwałym procesem, który ma na celu pomoc jednemu podopiecznemu w dotarciu do jego szczytowych możliwości. Zadaniem coacha, który w końcu staje się naszym przyjacielem i powiernikiem jest: pomoc w odkryciu i rozwój mocnych stron, wydobycie drzemiących umiejętności, zasobów oraz ułatwienie osiągania celów przy jednoczesnym nakierowaniu na elementy do poprawy. Nadrzędnym celem coachingu jest maksymalizowanie potencjału, przy jednoczesnym pokonaniu własnych słabości i blokujących rozwój przekonań. Sesje coachingowe cechuje dobrowolność oraz indywidualny kontakt coacha z pracownikiem, co sprzyja powstaniu szczerej atmosfery, a przede wszystkim umożliwia indywidualne dopasowanie ścieżki nauczania do poziomu rozwoju. Coaching stanowi pomoc ? nie tylko w nabywaniu przez pracownika nowych umiejętności, ale także we wdrożeniu znanych mu narzędzi i technik. Ten najbardziej wnikliwy i cechujący się indywidualnym podejściem model wzrostu kompetencji skierowany jest szczególnie do osób, które planują zmianę ścieżki kariery, są właścicielami bądź managerami firm, biorą udział w zaawansowanych projektach lub mają w niedalekiej przyszłości awansować na wysokie stanowiska. Coaching szczególnie dedykowany jest osobom, które mają własną działalność gospodarczą, bądź chcą rozwinąć własny biznes. Decydując się na udział w sesjach coachingowych, trzeba pamiętać, że ta metoda pomaga ludziom uczyć się i nie polega na udzielaniu rad czy pouczaniu.
Celem mentoringu jest udzielenie wsparcia w indywidualnym rozwoju osobistym i zawodowym. Źródłem zasobów w procesie mentoringowym jest wiedza i doświadczenie mentora, który jest ekspertem w danej dziedzinie i jego zadaniem jest udzielanie cennych rad. Mentor pełni rolę swoistego opiekuna bądź przewodnika. Przeważnie jest to osoba, która posiada bardzo duży bagaż doświadczeń, jest starsza i pełni wysokie stanowisko w firmie, przez co może doradzać młodszym i mniej doświadczonym kolegom. Mentoring także dużo częściej związany jest z obszarem konkretnych zachowań oraz działań wymaganych w ramach jednej organizacji. Jest to konkretny styl pracy oraz sposób rozwiązywania zadań wedle już funkcjonujących schematów. Mentor najczęściej pracuje w tej samej organizacji co jego uczeń, a jeśli nie, to musi być reprezentantem tej samej dziedziny, oznacza to że dla handlowca, mistrzem może być tylko handlowiec. Ten proces nauczania wykorzystywany jest w początkowej fazie kariery w celu wdrożenia pracownika.
Traktowanie terminów coaching i mentoring zamiennie jako synonimy jest dość częstym zjawiskiem, jednakże nie do końca poprawnym. Co prawda, obie te metody polegają na wyznaczaniu celów i rozwoju kompetencji, przy jednoczesnym bazowaniu na wiedzy i doświadczeniu. Jednakże bycie coachem, a mentrotem zdecydowanie różni się. W przypadku mentora mówi się o relacji uczeń ? mistrz, gdzie podłożem wiedzy są doświadczenia i umiejętności mentora. W przypadku coachingu relacja jest inna, tam podłożem jest potencjał oraz umiejętności klienta. Coach, w przeciwieństwie do mentora, nie musi znać dokładnie obszaru pracy zawodowej swojego ucznia. Bycie coachem to znajomość narzędzi oraz technik, które pomogą klientowi wydobyć jego potencjał. Nie jest to nauczyciel, który udziela konkretnych wskazówek bądź rad, które można usłyszeć natomiast od osoby mentora. Te dwa, wydałoby się, że podobne procesy, różni jeszcze ich cel sam w sobie. Celem mentoringu jest osiągniecie konkretnych umiejętności, które są niezbędne na danym stanowisku pracy. Mistrz w tym przypadku ma ściśle określony cel, do którego powinien doprowadzić swojego ucznia. W przypadku coachingu podopieczny ma za zadanie ? oczywiście przy pomocy coacha ? rozwinąć swoje kompetencje oraz wykorzystać w realizacji zadań cały swój potencjał. Coach towarzyszy klientowi, który generuje jedyne dobre dla jego życia rozwiązania i sam je również wdraża.
Poza coachingiem i mentoringiem możemy spotkać się z firmami szkoleniowymi, które oferują jeszcze inne narzędzie nauczania w biznesie. Szkolenia są procesem zdobywania wiedzy i umiejętności poprzez studiowanie, doświadczenia i nauczanie. Trener jest ekspertem w danej dziedzinie i przekazuję wiedzę całej grupie, a nie indywidualnym jednostką, jak to jest w przypadku opisanych wyżej metod. Szkoleniowiec, zazwyczaj z zewnątrz przychodzi do firmy z zaplanowanymi i gotowymi materiałami oraz ćwiczeniami. W przypadku szkoleń poziom indywidualnego podejścia jest najniższy.
