Według psychologów asertywność, popularnie nazywana sztuką mówienia „nie” jest nabytą umiejętnością wyrażania swoich uczuć i potrzeb, przy jednoczesnym szacunku dla drugiej osoby i jej zdania. Nie wiele osób zdaje sobie sprawę z tego, iż postawa asertywna jest efektywną drogą do sukcesu i bycia sobą w kontaktach z innymi. Asertywność w pracy to balansowanie między pasywnością i akceptacją, a agresywnością i potrzebą wyrażania swoich potrzeb. Wielu z nas jednak boi się powiedzieć to co myśli. O to kilka wskazówek na temat tego jak wypracować postawę asertywną w pracy.
- Zdecyduj czego Ty naprawdę chcesz i potrzebujesz!
Otwarcie wyraź swoje uczucia i potrzeby. Pamiętaj by nie używać ogólników, tylko skupiać się na konkretach. Używaj słów przy tym zwrotów: „wolę”, „zdecydowałem/am”, „chcę”, „wybieram”, „jest dla mnie ważne”.
- Umiejętnie odmawiaj, tak by rozmówca nie poczuł się urażony lub zlekceważony.
Pomoże Ci w tym model asertywnej odmowy, który mówi o tym, że wypowiadając słynne „nie” warto dokładnie określić czego się nie zrobi oraz krótko i konkretnie to uzasadnić. Na koniec dobrze jest powiedzieć coś od siebie – udzielić drobnej wskazówki lub powiedzieć komplement, który zmotywuje osobę do samodzielnego działania. Takie zmiękczenie odmowy czyni ją łatwiejszą do przyjęcia i podtrzymuje dobrą relację.
- Zadawaj dużo pytań, tak by rozmówca wiedział, że powody Twojej odmowy są przemyślane.
Jeśli próbujesz czegoś odmówić, wykaż swoje zainteresowanie danym zagadnieniem.
4. Konstruktywnie poszukuj rozwiązań.
Nawet jeśli nie możesz wykonać poleconego zadania, znajdź alternatywne rozwiązania, wskaż możliwe szanse i zagrożenie, podsuń pomysł.
5. Wykorzystuj techniki wspomagające asertywną odmowę. Między innymi:
- technikę zdartej płyty – polega ona na bezustannym powtarzaniu zdania, które zostało wypowiedziane za pierwszym razem. Odmawiający musi trzymać się jedynego
i prawdziwego wariantu asertywnego, nie zmieniając go pod żadnym pozorem, powtarzając go tyle razy ile będzie trzeba. - Jujitsu tzn. ugięcie się– polega na wykorzystywaniu argumentów naszego rozmówcy podczas odmowy. Odmawiający nie stara się udowodnić własnej racji, chce usłyszeć i dobrze zrozumieć partnera jednocześnie konsekwentnie odmawiając.
- technikę „jestem słoniem” – polega na kontroli własnego zachowania tak by mówić wolniej, ciągle parafrazować, dopytywać się, prosić o wytłumaczenia, patrzeć rozmówcy ze stoickim spokojem prosto w oczy, a na koniec poprosić o czas do namysłu.
- technikę mgła – polega na umiejętnym przyjęciu krytyki. Odmawiający, grzecznie przytakuje i zgadza się z krytyką rozmówcy. Pamiętaj, że osoba, która Cię atakuje, chce byś poczuł się urażony i wytrącony z równowagi. Jeśli zachowasz spokój lub przyznasz jej częściowo rację, jest mało prawdopodobne, by ponownie próbowała Cię do czegoś namawiać.
- technikę pytań negatywnych – to zachęcanie do krytyki Twojego zachowania. Pomocne będzie tutaj pytanie: „Kiedy Twoim zdaniem jestem…?”
„WYJDŹ ZE SWOJEJ STREFY KOMFORTU. MOŻESZ SIĘ ROZWIJAĆ TYLKO, JEŚLI JESTEŚ GOTÓW CZUĆ SIĘ DZIWNIE I NIEKOMFORTOWO, PRÓBUJĄC CZEGOŚ ZUPEŁNIE DLA CIEBIE NOWEGO”
BRIAN TRACY
