Emocjonalność człowieka kształtuje się całe życie i jest podstawą inteligencji emocjonalnej. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, z tego, że każdy z nas odczuwa te same emocje i to zazwyczaj w podobny sposób. Nasi przodkowie wiele lat temu także czuli złość, smutek czy radość. Jednak każdy zarządza emocjami w inny, charakterystyczny dla siebie sposób – to właśnie różni nasze zachowania. W toku oddziaływań społecznych uczymy się wyrażania emocji w sposób konstruktywny. Jednakże nasze wzorce niekiedy nie są korzystne, a także mogą warunkować podejmowanie błędnych decyzji.
Pierwszym krokiem do zarządzania emocjami jest umiejętność ich rozpoznawania i nazywania. Pomyśl, ile potrafisz wymienić nazw emocji? Specjaliści z tej dziedziny wymieniają nazwy około 67 emocji, więc jest w czym wybierać. Przydane zwroty: Widzę, że czujesz złość. Jak miło, że się uśmiechasz kiedy czujesz radość. Zdaję mi się, że czujesz strach. Rozumiem twoje zdenerwowanie.
Kiedy już umiesz nazywać i rozpoznawać emocje, to należy wiedzieć jak je okiełznać. Niestety, w obliczu silnych emocji zazwyczaj każdy z nas reaguje schematycznie, wykorzystując wyuczony dotąd nawyk – typowe zachowanie, a potem usprawiedliwia się mówiąc „zrobiłem to pod wpływem uczuć”. Z uwagi na to, kluczowe jest wyrabianie prawidłowych nawyków. Według badań na wykształcenie/zmianę nawyku potrzeba około 21-28 dni, więc od razu nie będziesz zachowywać się wzorcowo. Dlatego kiedy czujesz złość, weź kilka głębokich oddechów i policz do 10. Powtarzaj ten schemat zachowania za każdym razem kiedy władają tobą przykre emocje.
Przyjmuj różne perspektywy – przypomnij sobie czy szklanka jest do połowy pełna czy do połowy pusta? Ilu ludzi tyle perspektyw; które kształtowane są przez osobiste potrzeby i właśnie emocje. Inteligencja emocjonalna nie odnosi się tylko do regulacji własnych procesów intra psychicznych ale do zdolności reagowania i przewidywania stanów emocjonalnych innych. Percepcja odgrywa istotną rolę, szczególnie w odniesieniu do różnicy, jaka istnieje między naszym postrzeganiem siebie a sposobem, w jaki jesteśmy postrzegani przez innych.
W przeciwieństwie do IQ, który pozostaje taki sam przez całe życie, inteligencji emocjonalnej (EQ) można się nauczyć. Dzięki większej samoświadomości swoich emocji i zdolność do empatii i rozumienia stanu emocjonalnego innych ludzi, możesz lepiej funkcjonować w życiu osobistym, jak i w miejscu pracy.