W idealnym świecie, każdy z nas chciałby wykonywać zawód, który odpowiada naszej osobowości, a jednocześnie zaspokaja podstawowe potrzeby i interesy. Rzeczywistość jest oczywiście często zupełnie inna, ponieważ mamy do czynienia z sytuacjami, kiedy znajdujemy się w miejscach, gdzie to, co robimy, po prostu nie spełnia naszych potrzeb i oczekiwań.
Połączenie naszej kariery zawodowej z zainteresowaniami, kompetencjami i predyspozycjami jest bardzo istotnym czynnikiem, wpływającym na naszą ścieżkę rozwoju. Zainteresowania i preferencje zawodowe są odzwierciedleniem naszej osobowości. Zgodność naszych cech osobowości z cechami innych ludzi z naszego zespołu, istotnie wpływa na satysfakcję zawodową. Można również stwierdzić, że osoby, które wykonują podobne zadania w ramach tego samego zawodu mają podobne osobowości.
Oczywiste jest również, że w realnym świecie ludzie różnią się między sobą wieloma cechami. Jeśli jesteś artystą, raczej nie odnajdziesz się w zawodzie, który wymaga stosowania wielu zasad formalnych, przepisów i procedur. Jeśli natomiast jesteś kimś, komu się podoba nauka, to nie będzie Ci odpowiadała praca, która wymaga szybkiego podejmowania decyzji.
Zależności pomiędzy osobowością ludzi i wykonywanym zawodem przedstawił w 1970 roku John Holland, tworząc popularną koncepcję osobowości zawodowych, w której wyróżnił sześć typów tejże osobowości:
Realistic – Realistyczny (R)
Do tego typu zaliczamy ludzi, którzy lubią uporządkowane działania, mają predyspozycje techniczne i manualne – dobrze radzą sobie w pracy z maszynami, narzędziami oraz zajęciami wymagającymi wysiłku fizycznego. Trudności sprawiają im natomiast kontakty z innymi ludźmi i umiejętności społeczne. To osoby praktyczne, wytrwałe i rzeczowe.
Ich wartościami są pieniądze, władza i status.
Investigative – Badawczy (I)
Typ badawczy obejmuje te osoby, które chcą zrozumieć otaczający je świat, stawiają pytania o zachodzące w nim mechanizmy i lubią analizować otoczenie. Mają naukowe i matematyczne kompetencje. Są analityczne, racjonalne, dociekliwe i introspektywne. Nieco słabiej radzą sobie z wywieraniem wpływu na ludzi, przekonywaniem innych osób, czy pełnieniem roli lidera w grupie.
Ich wartością jest nauka.
Artistic – Artystyczny (A)
Do tego typu należą wszyscy Ci, którzy dobrze czują się w otoczeniu sztuki, lubią tworzyć nowe rzeczy i rozwijać pomysły. Takie osoby są kreatywne, ekspresyjne, niekonformistyczne, świetnie odnajdują się w niecodziennych sytuacjach, problemy rozwiązują poprzez tworzenie. To osoby wrażliwe, otwarte na otoczenie i unikające rutyny. Natomiast trudności sprawiają im zajęcia biurowe i wymagające dobrej organizacji czasu.
Ich wartością jest estetyka.
Social – Społeczny (S)
To typ reprezentowany przez osoby lubiące pracę z innymi ludźmi, empatyczne i posiadające zdolności komunikacyjne. Do preferowanych zadań należą manipulowanie innymi w celu informowania, szkolenia i rozwoju. Dla nich ważne są relacje z otoczeniem, poczucie sprawiedliwości i troska o innych. Są to osoby przyjacielskie, chętne do współpracy i ciepłe. Ciężko im odnaleźć się w zadaniach wymagających wysiłku fizycznego, czynnościach manualnych i technicznych.
Ich wartościami są działalność społeczna i etyczna.
Enterprising – Przedsiębiorczy (E)
Typ przedsiębiorczy jest reprezentowany przez osoby lubiące pracę z innymi ludźmi. W przeciwieństwie do typu społecznego chodzi tu jednak nie tyle o niesienie pomocy, co wywieranie wpływu, manipulowanie innymi w celu osiągnięcia celów organizacji lub korzyści ekonomicznych. Osoby te cenią wpływy, zysk, są nastawione na sukces, charakteryzują się pewnością siebie, mają zdolności przywódcze, są pełne ambicji, ekstrawertyczne i optymistyczne. Słabiej radzą sobie natomiast ze skomplikowanymi zagadnieniami naukowymi.
Wartościami dla nich są osiągnięcia w dziedzinie polityki i gospodarki.
Conventional – Konwencjonalny (C)
Do tego typu zaliczają się osoby lubiące pracę z danymi, ich porządkowaniem oraz zajęcia wymagające stosowania określonych reguł i postępowania zgodnego z procedurami. Bardzo lubią czynności związane z prowadzeniem dokumentacji, archiwizacją, czy organizowaniem danych liczbowych. Są dobrze zorganizowane, konformistyczne, wydajne, rozważne, posłuszne, dokładne i przejawiają zdolności urzędnicze. Trudności sprawiają im zadania wymagające nieszablonowych rozwiązań i kreatywności.
Wartością dla nich są osiągnięcia w biznesie.
Jak praktycznie wykorzystać model typów osobowości Hollanda?
Koncepcja osobowości zawodowych jest również znana jaką heksagonalna teorii Hollanda (sześciokąt, jako reprezentacja graficzna). Zdaniem Hollanda człowiek posiada cechy każdego z sześciu wymienionych typów. Niektóre są po prostu silniejsze od innych i to właśnie one określają nasz dominujący typ. Typy osobowości, które znajdują się blisko siebie, są bardziej do siebie podobne. Dla przykładu, typ artystyczny jest dalej od konwencjonalnego, ale bliżej badawczego i społecznego.
Ponieważ nikt nie zna Ciebie lepiej niż Ty sam, zastanów się nad tym, jakim typem osobowości jesteś, a następnie pozostaje już tylko wybrać to środowisko pracy, w którym będziesz się czuł najlepiej. Ale jak wiecie od teorii do rzeczywistości droga jest daleko i nie zawsze wszystko jest tak proste.
Warto pamiętać o tym, iż cechy osobowości mogą nie tylko pomóc w wybraniu odpowiedniego dla nas zawodu, ale także w doborze najlepszej dla nas ścieżki kariery i wyboru takich zadań, czy też stanowisk, które pozwolą nam wykorzystać nasze atuty, jak również rozwinąć słabsze strony. Dla zainteresowanych polecam dowiedzieć się więcej np. tu https://perso.in/blog/jak-osobowosc-pomoze-w-rozwoju-twojej-kariery/ Poznanie samego siebie niewątpliwie korzystnie wpływa na dokonywanie świadomych wyborów.