Misja, wizja, strategia – trzy składowe tożsamości firmy

Ze względu na bardzo dynamicznie zmieniającą się sytuację gospodarczą, w wielu firmach odchodzi się od klasycznego podejścia zarządzania, które wymaga jasno sformułowanej wizji, strategii i misji organizacji. Zamiast tego, stale przyśpieszający rynek zmusza firmy do ciągłych zmian i elastyczności. Ten pęd do przodu sprawia, że aspekt tożsamości firmy jest często pomijany, co może skutkować chaosem, a przede wszystkim negatywnie wpływać na osiągane wyniki finansowe. Niestety minęły już czasy, kiedy pracowało się w jednej organizacji przez trzydzieści, czy czterdzieści lat. Tak długi staż umożliwiał identyfikację z firmą, poznanie jej wartości, wizji i misji. Współcześnie, ciągła rotacje pracowników, wzrastające koszty utrzymania pracownika oraz nastawienie tylko na wzrost słupków sprzedażowych powoduje, iż wielu pracowników nie utożsamia się z firmą i nie wie nawet jaka jest jej strategia, czy misja.

Zacznijmy od misji. Czyli od określenia tego po co? Jaki jest sens?  Misja to najogólniejszy cel, który opisuje powód istnienia organizacji. Misja firmy to jej swoisty i niepowtarzalny kod genetyczny, który zawiera w sobie odpowiedź na pytania:

• Kim my jesteśmy?
• Po co to robimy? Dla kogo pracujemy?
• Czym się zajmujemy?
• Jakie są nasze wartości?

System wartości pomaga ujednolicić sposób działania wszystkich pracowników organizacji oraz realizowanie przez nich jednej i wspólnej dla wszystkich koncepcji biznesu. Ważne jest to, żeby misja odpowiadała rzeczywistej sytuacji, by motywowała i była wiarygodna. Dobrze sformułowana misja powinna zawierać trzy główne elementy:

• opis cech produktu (Co chcemy robić? Na czym się koncentrujemy?)
• opis cech klienta (Dla kogo to robimy? Gdzie chcemy to robić? Jaki jest nasz klient?)
• opis cech podmiotu/organizacji (Co będzie nas wyróżniało? Jaka będzie nasza specyficzna cecha?)

Przeglądając misje wielu firm możemy spotkać niezrozumiałe motta lub mało realne założenia. Nie zapominajmy, że misja powinna wyznaczać kierunek działania, być znana i rozumiana przez wszystkich, a sposób jej realizacji powinien być wiarygodny i realny.  Idealna misja powinna zawierać też elementy oczekiwań co do rezultatów podjętych działań. Z perspektywy klienta, misja powinna pokazać czym zajmuje się firma, w jakiej branży działa i do czego zmierza.

Przykłady misji:

British Airways: ?Być najlepszym i najlepiej prosperującym przedsiębiorstwem w przemyśle lotniczym.?

LOTOS S.A.: ?Misją Grupy Kapitałowej Grupy LOTOS S.A. jest innowacyjny rozwój w obszarze wydobycia, przerobu ropy naftowej i dystrybucji produktów o najwyższych standardach jakości; realizowany w sposób przyjazny dla środowiska, zgodny z polityką bezpieczeństwa energetycznego, dający pełną satysfakcję klientom, zapewniający stałe doskonalenie i wykorzystanie potencjału pracowników.

Microsoft: ?Firma Microsoft pomaga ludziom i firmom na całym świecie realizować w pełni swój potencjał. To nasza misja. Wszystko, co robimy, jest odbiciem tej misji oraz wartości, dzięki którym ich realizowanie jest możliwe?

Reasumując, misja określa po co istniejemy i czym się wyróżniamy.

Drugim elementem składającym się na tożsamość firmy jest wizja, która  powinna być odpowiedzią na pytanie: ?Dokąd zmierzamy??. Wizja to idealna  koncepcja przyszłości organizacji. To obraz, który jednostki działające w ramach firmy chcą wykreować i urzeczywistnić. Dobrze sformułowana powinna nakreślać kierunek działania i opisywać sytuacje finansową i biznesową, w której firma chciałaby się znaleźć. Poprawnie sformułowana wizja powinna zawierać rozbudowany opis celu jej działalności widziany z pespektywy wszystkich działów. Istotą wizji jest wskazanie kierunku, w którym każda jednostka w organizacji powinna podążać.  Podobnie jak w przypadki misji, wizja także powinna być realistyczna oraz zrozumiała jak i również zwierać elementy marzeń i oczekiwań.

Doskonałym przykładem jest wizja firmy Coca Cola: „Umieścić colę w zasięgu ręki każdego konsumenta na świecie”.

Wizja firmy Google: ?Uporządkowanie światowych zasobów informacji, aby stały się powszechnie dostępne i użyteczne.?

Ostatnim elementem składającym się na tożsamość firmy jest strategia, która określa w jaki sposób ułożyć i wdrożyć plany/procesy biznesowe, tak, aby dojść do określonych celów. Strategia powinna wynikać z misji oraz wizji organizacji, a także dotyczyć 4 płaszczyzn: klienta, finansów, dalszych perspektyw rozwoju i procesów zachodzących wewnątrz organizacji. Strategia nakreśla najważniejsze kierunki rozwoju i sposób ich realizacji przy równoczesnym zdefiniowaniu dostępnych zasobów i potencjału.

W książce W. Griffina można przeczytać iż: ?Dobrze pomyślana strategia koncentruje się na czterech podstawowych czynnikach: 1) zasięgu strategii – zespole rynków, na których  będzie konkurować; 2) dystrybucji zasobów – sposobie, w jaki organizacja rozdziela swe zasoby pomiędzy różne zastosowania; 3) wyróżniającej kompetencji – tym, co organizacja robi szczególnie dobrze; 4) synergii – sposobie, w jaki różne dziedziny działalności firmy uzupełniają się lub wspomagają.?

Tożsamość firmy kształtowana przez: misję (czym i po co jesteśmy), wizję (w jakim kierunku zmierzamy) oraz strategię (jak osiągnąć cel) jest często pomijana. Skutkuje to tym, że pracownicy nie utożsamiają się z organizacją oraz mogą realizować sprzeczne cele. Warto zadbać o to, żeby te trzy elementy kodu genetycznego organizacji miały praktyczne zastosowanie i były znane każdej osobie pracującej w organizacji. Warto położyć nacisk na to, by nasz pracownik wiedział co jest ważne nie tylko z jego perspektywy ale dla wszystkich; czego częścią składową właściwie jest.