Kompetencje interpersonalne należą do grupy kompetencji miękkich, psychospołecznych. W związku z tym trudno jest je dokładnie określić lub też zdefiniować. Natomiast są one nieodzownym elementem udanego życia zawodowego jak i prywatnego. W repertuar, szeroko rozumianych kompetencji interpersonalnych wpisuje się inteligencja emocjonalna, umiejętność komunikacji czy też asertywność. Bez kompetencji interpersonalnych nie osiągalibyśmy oczekiwanych celów, ani nie umielibyśmy nawiązać i podtrzymać relacji społecznych. Jedną z ważniejszych kompetencji interpersonalnych jest inteligencja emocjonalna.
Najprościej mówiąc inteligencja emocjonalna obejmuje umiejętność zarządzania emocjami własnymi jak i innych. Ten rodzaj ludzkiej inteligencji odpowiada za to jak radzimy sobie ze swoim zachowaniem w obliczy różnych emocji, a także w jaki sposób utrzymujemy kontakty społeczne.
Najważniejszą umiejętnością jest identyfikacja i rozumienie własnych stanów emocjonalnych, nie tylko w różnych sytuacjach życia społecznego ale także i w czasie kontaktów z innymi osobami. Na wstępie warto podkreślić, że nie ma emocji negatywnych. Emocji, uczuć się nie wartościuje, natomiast można je podzielić na te przyjemne m.in. takie jak: radość, ekscytacja oraz te mniej przyjemne np. smutek czy też złość.
Dr Travis Bradberry, zajmujący się badaniem osób o wysokim ilorazie inteligencji emocjonalnej opisuje te osoby za pomocą takich cech i umiejętności jak:
- asertywność, czyli pomost pomiędzy uległością, a agresywnością. W sytuacjach, kiedy wydawałoby się, że emocje biorą nad nami władzę, osoby prezentujące postawę asertywną potrafią zachować równowagę między empatią, a znajomością swoich praw i obowiązków.
- duża wiedza na temat emocji – trudno byłoby zarządzać czymś, o czym się nic nie wie. Znajomość nazw emocji oraz tego jak nasze ciało je odczuwa jest niezbędna. Im bardziej precyzyjnie określimy nasze emocje tym lepiej uda nam się nimi zarządzać.
- optymizm i nastawienie na szukanie rozwiązań – zauważono, że osoby o wysokim wskaźniku inteligencji emocjonalnej zazwyczaj są pozytywnie nastawione do przyszłości. Zamiast, szukać powodów dla których coś się nie uda, nastawione są one do odnalezienia rozwiązań i pozytywnych stron medalu. Stąd jeśli chcesz pracować nad poziomem swojej inteligencji emocjonalnej, zacznij widzieć świat w kolorowych barwach oraz zamiast narzekać i zamartwiać się, zacznij poszukiwać rozwiązań oraz dokonywać zmian.
- empatia – to umiejętność współodczuwania, czyli wczucia się w sytuacje innych osób. Na pierwszy rzut oka kojarzy nam się to z gestem pocieszenia w przypadku odczuwania smutku przez np. bliska osobę. Jednak empatia to coś więcej. Jest to również umiejętność nieodpowiadania złością na przykre emocje innych, a także zdolność do patrzenia na różne sprawy z perspektywy drugiej osoby.
- oddzielnie faktów od myśli, uczuć – osoby o wysokim poziomie inteligencji emocjonalnej unikają interpretacji, czyli nie zakrywają faktów własnymi przemyśleniami. Już w starożytności filozofie, uważali, że to nie fakty są powodem naszego zdenerwowania, a nasze opinie i uczucia.
Emocji nie można się pozbyć, stanowią one paliwo dla naszych działań. To dzięki złości, znajdujemy siłę do pokonywania słabości lub obrony przed zagrożeniem, a na przykład dzięki przyjemności pobudzamy się do działania. Emocje ukierunkowują naszą aktywność i definiują potrzeby. Warto, więc zacząć je rozpoznawać, nazywać, a na końcu spróbować nimi zarządzać, co stanowi 80% sukcesu.
