Pojęcie „kompetencja” na stałe zadomowiło się na rynku pracy, często funkcjonując pod terminem – klucz do sukcesu. Czym różnią się kompetencje od umiejętności oraz co kryje się pod definicją kompetencji miękkich i twardych. Które z nich są kluczowe w obszarze szeroko rozumianego sukcesu osobistego?
Kompetencja jak podaje słownik to zakres wiedzy i posiadanych umiejętności. W tym miejscu, warto podkreślić, iż z naukowego punktu widzenia słowa kompetencje i umiejętności, choć używane potocznie jako wymienne nie są synonimami. Bowiem, umiejętności odnoszą się do czynności, zdobywania wiedzy oraz wszelkich działań edukacyjnych, których można się nauczyć. Są one trochę niezależne od emocji czy przekonań, choć są mocno związane z talentem i pewnymi osobistymi predyspozycjami. Natomiast kompetencje to cechy związane ze sposobem myślenia, tworzenia relacji. Kompetencji w odróżnieniu do umiejętności nie można się nauczyć, możemy je jedynie rozwijać, ćwiczyć.
By definicji nie było mało, rozróżnia się kolejny podział na kompetencje twarde, związane z umiejętnościami potrzebnymi do wykonania konkretnej pracy np. obsługi komputera oraz na kompetencje miękkie, które oscylują wokół takich pojęć jak inteligencja emocjonalno-społeczna.
Na pierwszy rzut oka niepozorne kompetencje miękkie według badań okażą się już w 2030 roku kluczowymi aspektami życia zawodowego aż w 2/3 zawodów. Na popularności zyskują cechy charakteru zapewniające elastyczność, synergię pracy zespołowej i łatwość adaptacji w zmieniającym się środowisku pracy.
Jakie kompetencje miękkie są najważniejsze z punktu widzenia pracodawców?
- umiejętności komunikacyjne
- kompleksowe rozwiązywanie problemów
- kreatywność
- zarządzanie pracą poprzez cele
- organizacja czasu pracy
- zorientowanie na klienta
- zdolności adaptacyjne
- umiejętność pracy w zespole, współdziałanie
- postawa asertywna
- wysoki poziom empatii
- zarządzanie emocjami
Jak widać lista jest dość pokaźna i skłania do refleksji, na temat tego jak wiele obszarów naszego codziennego życia jest niezauważalnych przez nas samych, a przekłada się bezpośrednio na nasze funkcjonowanie. A niestety wiele osób lekceważy szkolenia z zakresu umiejętności miękkich, bo z założenia, deklaruje, że je posiada, choć wcale nie praktykuje.
By rozpocząć trening doskonalenia kompetencji miękkich niezbędne jest przeprowadzenie analizy własnego zachowania. Można tego dokonać poprzez obserwację swoich zachowań, uczuć i reakcji innych. Oceny poziomu kompetencji można również dokonać zadając sobie pytania: W czym jestem dobry? W czym się dobrze czuje? Z czym mam największe trudności?
Rozwój kompetencji miękkich jest niezwykle trudny, bo nie wystarczy przeczytać tomów encyklopedii, trzeba praktykować. Sama wiedza teoretyczna nie przyniesie żadnych rezultatów. Tym samym należy nawiązywać relacje z innymi ludźmi na przykład po przez rozmowę, negocjację czy delegowanie obowiązków. Niemniej jednak rozwijanie kompetencji miękkich wiąże się z podjęciem wyzwania jakim jest monitorowanie swojego funkcjonowania, a także zmiana nawyków.
Jak widać, kompetencje miękkie są bardzo wyczerpującym obszarem, ale też prężnie się rozwijającym i perspektywicznym z punktu widzenia rynku pracy.
