Zespół to grupa ludzi, którzy mają wspólny i precyzyjny cel, charakteryzująca się przy tym jasnym podziałem ról, zadań i odpowiedzialności. Zespół umożliwia: wzajemne uzupełnianie się kompetencjami, gromadzenie i analizowanie większej ilości informacji, łączenie potencjałów w rozwiązywaniu złożonych problemów oraz wzajemne motywowanie i wspieranie się w działaniu.
Podstawą działania zespołu jest docenienie różnic indywidualnych i rozumienie, że świat jest takim jakim my go akurat widzimy. Ta sama sytuacja może być odbierana przez rożne osoby w bardzo odmienny sposób. O tym, że praca grupowa daje w wielu sytuacjach dużo bardziej wymierne korzyści niż gdy jednostka pracuje samodzielnie mowa jest w wielu opracowaniach. Niemniej jednak okazuje, się że współpraca grupowa nie zawsze przynosi oczekiwane efekty.
Synergia dodatnia, czyli po prostu 1+1=3!
Synergia jest owocem myślenia w duchu „wygrana – wygrana” oraz postawy nakazującej najpierw dostroić się i zrozumieć innych. Jest połączeniem różnych sił i twórczej wyobraźni, a także magicznym równaniem matematycznym, w którym 1+1=3. Osoby synergiczne chcą współdziałać z innymi przy realizacji wspólnego celu oraz cenią różnice występujące między ludźmi. W pracy wykorzystują własne zalety i niwelują swoje słabości przy pomocy i wsparciu innych. Osiągnięcie zespołowego celu nierozerwalnie związane jest z jakością współpracy. Każdy członek zespołu może czerpać ze wspólnego zasobu umiejętności i twórczo realizować różne zadania.
Synergia ujemna – efekt Apolla
The Apollo Syndrome, czyli ujemna synergia, występuje wtedy kiedy 1+1+1+1=2. Zjawisko to zostało zaobserwowane przez Meredith Belbin w czasie jednego z eksperymentów, który polegał na wyodrębnieniu dwóch grup. Pierwszą grupę stanowili najzdolniejsi pracownicy, którzy cechowali się wysokim wskaźnikiem inteligencji i wykształceniem wyższym. Natomiast drugą pracownicy przeciętni o średnim ilorazie inteligencji. Okazało się, że zadanie zrealizował tylko drugi zespół. Przyczyną takiego wyniku badania było postępowanie członków pierwszego zespołu, w którym każdy próbował przekonać innych do swoich racji, w związku z czym zamiast pracować, debatowano.
Ujemna synergia wystąpi w przypadku grup w których:
- członkowie cechują się bardzo wysokim ilorazem inteligencji
- członkowie są przekonani o swojej nieomylności i nie chcą dojść do porozumienia.
- realizowane zadanie wymaga rywalizacji.
- uczestnicy realizują inne, często sprzeczne sobie cele.
Jak przeciwdziałać zagrożeniom wynikającym z pracy zespołowej?
Wskazówka nr 1: Pamiętaj, że zazwyczaj lepiej, sprawniej i efektywniej pracują grupy, które składają się z małej liczby osób. Zespół 20 osobowy to już tłum, w którym łatwo się schować, czy też poczuć wyalienowanym, a co więcej istnieje także ryzyko rozmycia się odpowiedzialności za wykonywanie powierzonego zadania.
Wskazówka nr 2: W przypadku zadań, które wymagają bardzo dużego skupienia, myślenia logicznego, fachowej wiedzy bądź ciągu skomplikowanych procedur matematycznych lepiej jest postawić na pracę indywidualną.
Wskazówka nr 3: Nie należy zamiatać problemów pod dywan tylko je rozwiązywać i wyjaśniać. Synergia dodatnia wystąpi w zespołach, w których członkowie umieją słuchać siebie nawzajem.
Wskazówka nr 4: Członkowie zespołu zamiast wygłaszać własne i niezależne opinie, powtarzają poglądy jednostek uznawanych przez siebie za silniejsze w grupie. Aby wyeliminować te zjawisko dobrze jest zaprosić do wygłaszania opinii członków grupy w ustalonej kolejności zaczynając od jednostki z najmniejszą siłą przebicia.
„Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces.”
H. Ford